|
суратда ажрашиш (лозим)). Шу билан эр учун рожъий талоқ қилиш ҳуқуқи энг кўпи икки марта бўлди».26
Аёлини икки марта талоқ қилиб, идда орасида қайтариб олган эр учун энди рожъий талоқ қилиш ҳуқуқи йўқ. Бинобарин, у қуйидаги икки ишдан бирини танлаши мумкин, холос:
(فَإِمْسَاكٌ بِمَعْرُوفٍ ) яъни, эр-хотинлик ҳаётини яхшилик билан, яхши муносабат билан, эрнинг ҳуқуқлари ва вазифалари масаласида Аллоҳга ва Пайғамбар с.а.в.га итоат билан давом эттириш.
Ёки (تَسْرِيحٌ بِإِحْسَانٍ ) яъни, аёлини учинчи марта талоқ қилиш. Учинчи оят шуни баён қилган.
فَإِن طَلَّقَهَا فَلاَ تَحِلُّ لَهُ مِن بَعْدُ
(Энди агар уни (учинчи марта) талоқ қилса, бундан кейин у аёл аввалги эрига ҳалол бўлмайди).
(بِإِحْسَانٍ ) деган сўзда талоқда аёлга зарар қилмаслик, ҳаққига тегмаслик маънолари бор. Буни кейинги оятлар баён қилади.
وَلاَ تُمْسِكُوهُنَّ ضِرَاراً لَّتَعْتَدُواْ
(Уларга зулм қилиш билан зарар етказиш учун ушлаб турмангиз).
Хўш, биз нима учун
فَإِمْسَاكٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِيحٌ بِإِحْسَانٍ
(Сўнгра (оилани) яхшилик билан сақлаш ёки чиройли суратда ажрашиш (лозим)), икки талоқ ўтганидан кейинги ишлар, дедик. Уни биринчи ёки иккинчи талоқ билан боғламадик. Рожъий талоқда ҳам то иддаси чиққунига қадар тек қўйиб берилса, яхшилик билан ажралган бўлаверарди-ку. Шу билан аёл ўзига ўзи хўжайин бўлиб қолаверарди-ку.
Бунга сабаб шуки, Пайғамбар с.а.в.дан шу оят ҳақида сўрашганида у киши, учинчи талоқ яхшилик билан ажрашишдир, деб жавоб берганлар. Бинобарин оятнинг маъноси биз айтгандек бўлади: Эрининг ҳасмидаги аёл икки марта талоқ қилинганидан кейин унинг эри учун фақат икки йўл қолади. Ё яхшилик билан яшайди ёки яхшилик билан ажрашади.
Ибн Мурдавиҳ Анас ибн Молик йўлидан ривоят қилади: Бир киши Пайғамбар с.а.в.нинг олдиларига келиб, эй Аллоҳнинг пайғамбари, Аллоҳ талоқ икки марта, деди, учинчиси қаерда, деб сўради. Шунда Пайғамбар с.а.в.
40-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232